Hamlet – William Shakespeare Kitabına Ait Geniş Özet
William Shakespeare’in 1600 civarında yazdığı Hamlet, İngiliz edebiyatının en ünlü trajedilerinden biridir ve tiyatro tarihinin başyapıtlarından biri olarak kabul edilir. Beş perdelik bu oyun, Danimarka prensi Hamlet’in babasının ölümünün ardındaki gizemi çözme çabasını, intikam arayışını ve bu süreçteki içsel çatışmalarını anlatır. Shakespeare, Hamlet’te insan doğasının karmaşıklığını, ahlaki ikilemleri, ölüm korkusunu ve varoluşsal sorgulamaları derinlemesine işler. Oyun, “Olmak ya da olmamak, işte bütün mesele bu” gibi unutulmaz replikleriyle tanınır ve Hamlet’in kararsızlığı, zekâsı ve trajik sonu, onu edebiyatın en ikonik karakterlerinden biri yapar. Hamlet, yalnızca bir intikam hikâyesi değil, aynı zamanda insan ruhunun en karanlık köşelerine yolculuk yapan zamansız bir eserdir.
Oyun, Danimarka’daki Elsinore Kalesi’nde başlar. Kral Hamlet ölmüştür ve kardeşi Claudius, tahta geçmiş ve dul kraliçe Gertrude ile evlenmiştir. Genç prens Hamlet, babasının ani ölümünden ve annesinin hızlı evliliğinden dolayı derin bir yas ve öfke içindedir. Bir gece, kalenin surlarında babasının hayaleti belirir ve askerler bunu Hamlet’e bildirir. Hayalet, Hamlet’e Claudius tarafından zehirlenerek öldürüldüğünü ve oğlundan intikam almasını istediğini söyler. Hamlet, bu korkunç gerçeği öğrenince çıldırmış gibi davranmaya karar verir; böylece Claudius’un tepkilerini gözlemleyip suçluluğunu kanıtlayabilecektir. Bu “delilik oyunu”, Hamlet’in hem planlarını gizlemesine hem de çevresindekileri şaşırtmasına olanak tanır.
Hamlet’in en yakın dostları Rosencrantz ve Guildenstern, Claudius tarafından çağrılır ve Hamlet’in tuhaf davranışlarının nedenini anlamaya çalışır. Ancak Hamlet, onların casus olduğunu fark eder ve güvenini yitirir. Bu arada Hamlet, çocukluk aşkı Ophelia ile ilişkisinde de mesafe koyar. Ophelia’nın babası Polonius, Hamlet’in deliliğinin aşk acısından kaynaklandığını düşünür ve Claudius’a bunu rapor eder. Hamlet, babasının katilini açığa vurmak için bir tiyatro oyunu düzenler: “Kralın Öldürülmesi” adlı bu oyun, hayaletin anlattığı cinayeti taklit eder. Claudius, oyunu izlerken suçlulukla yerinden fırlar; bu, Hamlet’e suçun kanıtını verir. Hamlet, Claudius’u dua ederken bulur, ama onu o anda öldürmez; çünkü dua sırasında ölen birinin cennete gidebileceğini düşünür ve intikamını daha acımasız kılmak ister.
Olaylar trajik bir zincirle gelişir. Hamlet, annesi Gertrude ile konuşurken odada gizlenen Polonius’u fark eder ve bir casus sanarak kılıcıyla öldürür. Polonius’un ölümü, Ophelia’yı çıldırma noktasına getirir; babasının kaybına dayanamaz, aklını yitirir ve bir nehirde boğularak intihar eder. Ophelia’nın ağabeyi Laertes, babasının ve kız kardeşinin ölümünden Hamlet’i sorumlu tutar ve Claudius ile birleşerek intikam planı yapar. Claudius, Hamlet’i İngiltere’ye gönderir ve Rosencrantz ile Guildenstern’e, Hamlet’in öldürülmesini emreden gizli bir mektup verir. Ancak Hamlet, mektubu keşfeder, değiştirir ve iki arkadaşının idam edilmesine yol açar; kendisi ise korsanlar tarafından kurtarılıp Danimarka’ya geri döner.
Son perdede, Hamlet’in dönüşüyle her şey doruğa ulaşır. Ophelia’nın cenazesinde Laertes ile Hamlet kavga eder; her ikisi de acıyla doludur. Claudius, Laertes’i Hamlet’e karşı bir düelloya teşvik eder ve kılıcın ucunu zehirler, ayrıca zehirli bir içki hazırlar. Düello sırasında Laertes, Hamlet’i zehirli kılıçla yaralar, ama kılıçlar yer değiştirir ve Hamlet de Laertes’i yaralar. Gertrude, yanlışlıkla zehirli içkiyi içer ve ölür. Laertes, ölmeden önce Claudius’un planını itiraf eder. Hamlet, son nefesinde Claudius’u kılıçla öldürür ve intikamını alır. Ancak kendisi de zehirden dolayı ölür. Oyun, Norveç prensi Fortinbras’ın Elsinore’a gelmesiyle biter; Fortinbras, Hamlet’in cesedine saygı gösterir ve Danimarka tahtını devralır. Hamlet’in arkadaşı Horatio, bu trajik hikâyeyi anlatma görevini üstlenir.
Hamlet, zengin karakter analizleri ve güçlü temalarıyla öne çıkar. Hamlet, zeki, duyarlı ama kararsız bir prenstir; intikam arzusu ile ahlaki tereddütleri arasında sıkışır. Claudius, hırslı ve kurnaz bir katildir; Gertrude ise oğlunun duygularını anlamakta zorlanan bir annedir. Ophelia, masumiyetin ve çaresizliğin sembolü olurken, Polonius kibirli ve manipülatif bir danışmandır. Shakespeare’in dili, şiirsel monologlar ve keskin diyaloglarla doludur; özellikle Hamlet’in varoluşsal sorgulamaları (“Olmak ya da olmamak”), insanın hayat, ölüm ve kader karşısındaki çaresizliğini yansıtır. Oyun, intikamın yıkıcı döngüsünü, aile bağlarının karmaşasını ve iktidar hırsını ustalıkla işler.
Hamlet, insan ruhunun en derin sorgulamalarını sahneye taşıyan eşsiz bir trajedidir. William Shakespeare, Hamlet’in trajik yolculuğuyla, kararsızlığın, öfkenin ve intikamın bedelini gözler önüne serer. Oyun, tiyatronun gücünü kullanarak, izleyiciyi hem eğlendirir hem de düşündürür. Hamlet, Shakespeare’in dehasını yansıtan bir başyapıt olarak, edebiyat ve tiyatro tarihinde silinmez bir iz bırakmıştır.