Sevba Abdul’un “İktidar Tarih ve Kimlik: Sırplarda Ötekinin İnşası” adlı kitabı, Sırp toplumunun tarihsel ve kültürel yapılarındaki iktidar dinamiklerini derinlemesine inceleyen bir çalışmadır. Abdul, bu eserinde kimlik inşası ve ötekileştirme süreçlerini, özellikle Sırpların tarihsel bağlamında ve toplumsal yapısındaki farklılıklarla ele alır. Kitap, sadece bir toplumu anlamaya yönelik bir çaba değil, aynı zamanda iktidar ilişkileri, kimlik, kültür ve dışlayıcı toplum yapılarının nasıl şekillendiğini gösteren bir analiz sunar. Abdul, ötekinin inşası konseptini kullanarak, Sırp halkının kendi kimliklerini ve tarihlerini nasıl inşa ettiklerini, bunun toplumsal yapılarla ve iktidar ilişkileriyle nasıl şekillendiğini anlamaya çalışır.
Kitap, özellikle Sırp toplumundaki milliyetçilik ve aidiyet duygusu ile ilgili önemli gözlemler yapar. Sırplarda kimlik sadece bir bireysel aidiyet meselesi olarak değil, aynı zamanda toplumsal bir inşa olarak ortaya çıkar. Bu kimlik inşası, özellikle öteki kavramı etrafında şekillenir. Abdul, Sırp kimliğinin oluşturulmasında, ötekinin kim olduğunu tanımlamanın önemli bir rol oynadığını vurgular. Öteki, Sırpların kimliklerini tanımlayan ve pekiştiren bir unsur olarak çıkar karşımıza. Bu süreçte, toplumsal aidiyet, devletin iktidar yapıları ve sosyal normlar önemli birer yapı taşıdır. Abdul, kimlik inşası sürecinde kültürel, politik ve dini faktörlerin nasıl etkili olduğuna dair derinlemesine bir çözümleme yapar.
Tarihsel bağlamda, Sırp kimliği, pek çok kez ötekileştirme ve dışlama üzerinden tanımlanmıştır. Kitap, Sırplarda ötekinin nasıl bir düşman veya dışlayıcı bir unsur olarak yaratıldığını, bu yaratılmanın tarihsel süreçlerle nasıl bağlantılı olduğunu ele alır. Balkanlar’daki etnik ve dini çatışmalar da bu ötekileştirmenin etkisini göstermektedir. Sırp milliyetçiliği, tarihsel olarak, ötekiler olarak tanımlanan farklı etnik ve dini gruplarla sürekli bir karşıtlık üzerinden inşa edilmiştir. Abdul, bu milliyetçilik anlayışının, yabancılaşma ve kimliksel dışlanmışlık yaratma sürecinde nasıl bir araç olarak kullanıldığını tartışır.
Kitap, aynı zamanda Sırpların kendi kimliklerini ve tarihlerini oluştururken, ötekilerden ne kadar uzaklaştıklarını ve ötekileştirdikleri gruplarla ne tür karşıtlıklar kurduklarını detaylandırır. Sırp halkı için bu süreç, hem bir ulusal kimlik oluşturma hem de toplumsal düzeni koruma amacını taşır. Abdul, bunun sadece toplumların ilişkilerini şekillendirmediğini, aynı zamanda politik gücün tarihsel naratifler ve kimlik inşası aracılığıyla ötekilere karşı güçlü bir hegemonya kurma çabası olduğunu ortaya koyar.
Sırp kimliği ve milliyetçiliği ile ilişkili bu yapılar, kitapta, politik ve kültürel düzeydeki etkileşimler ile de derinlemesine incelenir. Tarihsel anlatılar, devletin iktidar yapılarının ve toplumun öteki kavramını nasıl şekillendirdiğinin araçlarıdır. Sevba Abdul, bu süreçte din, kültür ve politika gibi unsurların nasıl iç içe geçtiğini ve bu unsurların Sırp toplumunun öteki inşası sürecindeki rolünü tartışır. Öteki, sadece dış dünyadaki bir grup olarak değil, toplum içindeki farklı sınıflar, etnik gruplar ve dini topluluklar arasında da farklılaşan bir kavramdır. Kitap, ötekileştirilen grup olarak da en çok Boşnaklar ve Arnavutlar üzerinde durur ve onların tarihsel olarak nasıl dışlandığını ve Sırp kimliğinin bu dışlama ile nasıl şekillendiğini örneklerle açıklar.
Abdul, ötekileştirme sürecinin, toplumsal kimlik oluşturma ve politik iktidar ilişkileri ile nasıl doğrudan bağlantılı olduğunu vurgular. Ötekileştirilen bireyler, toplumların bütünleşme ve kimlik oluşturma çabaları içinde dışlanmış ve bazen düşmanlaştırılmış gruplar olarak yer alır. Bu dışlama, sadece sosyal değil, aynı zamanda psikolojik bir boyut taşır. Kendi kimliğini tanımlarken, bu ötekinin varlığı bir nevi sosyal yapıların ve güç ilişkilerinin görünmeyen bir gücü haline gelir.
Kitap, bu ötekileştirme süreçlerinin günümüzdeki etkilerine de değinir. Özellikle Sırbistan ve Balkanlar’daki etnik gerilimlerin, tarihsel olarak gelişen bu ötekileştirme dinamiklerinden nasıl beslendiğini gösterir. Bugün, Balkanlar’daki kimlik ve etnik çatışmaların hala bu geçmişin izlerini taşıdığına dikkat çeker. Abdul, ötekileştirmenin sadece bir bireysel deneyim değil, aynı zamanda toplumsal bir inşa süreci olduğunu savunur ve bu süreçlerin toplumsal yapıyı nasıl şekillendirdiğini gösterir.
“İktidar Tarih ve Kimlik: Sırplarda Ötekinin İnşası”, kimlik inşası ve ötekileştirme süreçlerini tarihsel ve toplumsal bağlamda ele alan, çok boyutlu bir analiz sunan bir eserdir. Abdul, Sırpların kimlik inşası ve ötekiyle olan ilişkilerinin, sadece tarihi bir mirasla değil, aynı zamanda sürekli yeniden üretilen iktidar ilişkileriyle şekillendiğini ortaya koyar. Kitap, bu ilişkilerin günümüzdeki toplumsal yapıların ve politik stratejilerin temellerini nasıl oluşturduğuna dair derinlemesine bir analiz sunar.